OM en gemeenten moeten zedendelinquenten veel langer monitoren
Daphne van der Zwan
Officier van justitie
Een schimmige wereld vol schaamte. Twee mannen runden in Utrecht jarenlang een illegaal escortnetwerk voor jongens. Officier van justitie Daphne van der Zwan, portefeuillehouder Mensenhandel Midden-Nederland ziet vooral kwetsbare jongens in verkeerde handen vallen.
‘Een enorm netwerk van cliënten en jonge jongens’
Honderden namen, foto’s en andere gegevens van jongens en mannen werden in september 2018 aangetroffen in twee huurwoningen in de Utrechtse wijk Overvecht. De twee verdachten, die al geruime tijd in voorarrest zitten, worden verdacht van het runnen van een illegaal bordeel, een escortnetwerk.
‘Een enorm netwerk van cliënten en jonge jongens. Een aantal werd geworven voordat ze achttien waren. Twintig slachtoffers hebben we, na veel gepuzzel, geïdentificeerd’, vertelt Van der Zwan, officier in deze zaak. ‘De slachtoffers zijn totaal verschillende jongens, maar de grote gemene deler is dat ze allemaal erg kwetsbaar zijn. De een is dakloos, de ander heeft verslaafde ouders of woont in een instelling.’
Van die kwetsbaarheid maakten volgens Van der Zwan de twee verdachten graag gebruik. De mannen regelden de klanten en het vervoer. De jongens moesten een deel van de opbrengsten afstaan. Ook moesten ze regelmatig seks hebben met een van de verdachten.
‘Sommige jongens worstelen met homoseksuele gevoelens’
Van der Zwan: ‘Wat ik heel schokkend vind, is dat hier zoveel jongens hebben gewerkt en dat helemaal niemand eerder is gaan praten. Dit heeft jarenlang gespeeld. Dit tweetal heeft een gigantisch netwerk, maar we krijgen nauwelijks informatie binnen. Deze wereld is nog schimmiger dan die van de hetero-prostitutie. Er is zoveel schaamte, sommige jongens worstelen met homoseksuele gevoelens en zijn daardoor bij deze mannen terechtgekomen.’
Buurtbewoner
De zaak kwam aan het rollen toen een buurtbewoner bij de gemeente aan de bel trok en de politie een brief kreeg van een familielid van één van de slachtoffers. Opvallend in deze zaak is dat de twee verdachten allebei veroordeelde zedendelinquenten zijn. De hoofdverdachte werd al meerdere keren veroordeeld tot gevangenisstraffen en kreeg eerder zelfs tbs met voorwaarden opgelegd voor soortgelijke feiten. ‘Het is ongelofelijk dat deze mannen toentertijd weer helemaal onbegeleid en zonder toezicht zijn losgelaten in de samenleving. Uitbehandeld, proeftijd verlopen.’
En daar ligt, volgens de officier, een taak voor het OM en de gemeenten. Sinds 1 januari 2018 is de Wet Langdurig Toezicht van kracht. ‘Daarmee hebben we een wettelijk instrument gekregen om veroordeelde zedendelinquenten als het moet levenslang te monitoren en maatregelen op te leggen. Dat kan het OM niet alleen maar dat vraagt om een goede samenwerking met alle partners.’ Ook de burgemeester zou daar een rol bij moeten spelen. ‘Ken uw veroordeelde zedendelinquenten. De kans op recidive is er nu eenmaal. Zorg dat er een plan ligt om de situatie te monitoren.’
Klanten
Ook klanten die tegen betaling seks hebben met een minderjarige moeten volgens de officier veel harder worden aangepakt. ‘De straffen zijn nu zó laag. Daar gaat weinig preventieve werking van uit. We vinden dat daar gevangenisstraf op moet staan, geen werkstraf en voorwaardelijk.’ Dat schrijft de wet tegenwoordig ook voor. In de praktijk blijkt dat rechtbanken vaak toch maar één of twee dagen celstraf opleggen. Die heeft een verdachte dan meestal al in voorarrest uitgezeten.
Onvergunde prostitutie
Het feit dat in Nederland prostituees zich ‘totaal ongecontroleerd’ kunnen aanbieden op allerlei sites, helpt niet. ‘Met de leeftijden kan zo makkelijk worden gesjoemeld. En onvergunde prostitutie is nu eenmaal niet strafbaar in Nederland, gemeenten kunnen vanuit handhaving een boete opleggen en misschien een pand sluiten maar dat is het wel zo’n beetje. Dat maakt het allemaal heel schimmig.’
Op het gebied van handhaving bestaat er volgens Van der Zwan ook nog verschil tussen gemeenten onderling. De ene gemeente staat prostitutie vanaf 18 jaar toe, de andere vanaf 21 jaar. De ene gemeente handhaaft streng en de ander nauwelijks. ‘Stem dat regionaal af. We zagen dat de verdachten in deze zaak ook van plan waren om naar een andere gemeente te verhuizen omdat daar prostitutie vanaf 18 jaar wel is toegestaan.’
Illegaal jongensbordeel
draaide al jaren
OM en gemeenten moeten zedendelinquenten veel langer monitoren
Daphne van der Zwan
Officier van justitie
Een schimmige wereld vol schaamte. Twee mannen runden in Utrecht jarenlang een illegaal escortnetwerk voor jongens. Officier van justitie Daphne van der Zwan, portefeuillehouder Mensenhandel Midden-Nederland ziet vooral kwetsbare jongens in verkeerde handen vallen.
Honderden namen, foto’s en andere gegevens van jongens en mannen werden in september 2018 aangetroffen in twee huurwoningen in de Utrechtse wijk Overvecht. De twee verdachten, die al geruime tijd in voorarrest zitten, worden verdacht van het runnen van een illegaal bordeel, een escortnetwerk.
‘Een enorm netwerk van cliënten en jonge jongens. Een aantal werd geworven voordat ze achttien waren. Twintig slachtoffers hebben we, na veel gepuzzel, geïdentificeerd’, vertelt Van der Zwan, officier in deze zaak. ‘De slachtoffers zijn totaal verschillende jongens, maar de grote gemene deler is dat ze allemaal erg kwetsbaar zijn. De een is dakloos, de ander heeft verslaafde ouders of woont in een instelling.’
Van die kwetsbaarheid maakten volgens Van der Zwan de twee verdachten graag gebruik. De mannen regelden de klanten en het vervoer. De jongens moesten een deel van de opbrengsten afstaan. Ook moesten ze regelmatig seks hebben met een van de verdachten.
Van der Zwan: ‘Wat ik heel schokkend vind, is dat hier zoveel jongens hebben gewerkt en dat helemaal niemand eerder is gaan praten. Dit heeft jarenlang gespeeld. Dit tweetal heeft een gigantisch netwerk, maar we krijgen nauwelijks informatie binnen. Deze wereld is nog schimmiger dan die van de hetero-prostitutie. Er is zoveel schaamte, sommige jongens worstelen met homoseksuele gevoelens en zijn daardoor bij deze mannen terechtgekomen.’
Buurtbewoner
De zaak kwam aan het rollen toen een buurtbewoner bij de gemeente aan de bel trok en de politie een brief kreeg van een familielid van één van de slachtoffers. Opvallend in deze zaak is dat de twee verdachten allebei veroordeelde zedendelinquenten zijn. De hoofdverdachte werd al meerdere keren veroordeeld tot gevangenisstraffen en kreeg eerder zelfs tbs met voorwaarden opgelegd voor soortgelijke feiten. ‘Het is ongelofelijk dat deze mannen toentertijd weer helemaal onbegeleid en zonder toezicht zijn losgelaten in de samenleving. Uitbehandeld, proeftijd verlopen.’
En daar ligt, volgens de officier, een taak voor het OM en de gemeenten. Sinds 1 januari 2018 is de Wet Langdurig Toezicht van kracht. ‘Daarmee hebben we een wettelijk instrument gekregen om veroordeelde zedendelinquenten als het moet levenslang te monitoren en maatregelen op te leggen. Dat kan het OM niet alleen maar dat vraagt om een goede samenwerking met alle partners.’ Ook de burgemeester zou daar een rol bij moeten spelen. ‘Ken uw veroordeelde zedendelinquenten. De kans op recidive is er nu eenmaal. Zorg dat er een plan ligt om de situatie te monitoren.’
Klanten
Ook klanten die tegen betaling seks hebben met een minderjarige moeten volgens de officier veel harder worden aangepakt. ‘De straffen zijn nu zó laag. Daar gaat weinig preventieve werking van uit. We vinden dat daar gevangenisstraf op moet staan, geen werkstraf en voorwaardelijk.’ Dat schrijft de wet tegenwoordig ook voor. In de praktijk blijkt dat rechtbanken vaak toch maar één of twee dagen celstraf opleggen. Die heeft een verdachte dan meestal al in voorarrest uitgezeten.
Onvergunde prostitutie
Het feit dat in Nederland prostituees zich ‘totaal ongecontroleerd’ kunnen aanbieden op allerlei sites, helpt niet. ‘Met de leeftijden kan zo makkelijk worden gesjoemeld. En onvergunde prostitutie is nu eenmaal niet strafbaar in Nederland, gemeenten kunnen vanuit handhaving een boete opleggen en misschien een pand sluiten maar dat is het wel zo’n beetje. Dat maakt het allemaal heel schimmig.’
Op het gebied van handhaving bestaat er volgens Van der Zwan ook nog verschil tussen gemeenten onderling. De ene gemeente staat prostitutie vanaf 18 jaar toe, de andere vanaf 21 jaar. De ene gemeente handhaaft streng en de ander nauwelijks. ‘Stem dat regionaal af. We zagen dat de verdachten in deze zaak ook van plan waren om naar een andere gemeente te verhuizen omdat daar prostitutie vanaf 18 jaar wel is toegestaan.’
Deel dit verhaal
Gerelateerde
content